"Rij je nog achter me?"
Twee oma's op de terugweg uit Arnhem. Samen in 1 auto gekomen en in twee auto's in het schemer/ miezer/donker vertrokken nadat we in het begin van de middag ons kleinkind met zijn hele logeerhandel weer thuis hebben gebracht.
In Arnhem moest het uitladen van de buggy, de logeerkoffer, wat los speelgoed en een tuitbekertje eerder die middag, zoals te doen gebruikelijk, weer erg snel gebeuren, aangezien het straatje waarin het jonge gezinnetje woont erg smal is en er constant auto's vlak langs je scheren.
Tijdens het uitladen en zelfs toen ik mijn auto op slot deed, schoot nog door me hoofd dat ik wel eens wat vergeten kon zijn, maar voordat ik er verder over na kon denken, stonden de spullen in de woonkamer en zaten we genoeglijk aan de koffie, terwijl James aan onze voeten speelde.
Afijn tegen vieren namen we afscheid van Sanne en James en liepen we elk naar onze eigen auto. Ik meldde en passant nog even aan de andere oma dat ik vlak achter haar zou gaan rijden aangezien mijn navigatiesysteem de week ervoor het loodje had gelegd en Arnhem als gevolg van het openliggen van het centrum, en allerhande omleidingen rond de stad, moeilijk is om uit te komen, wat heet, zelfs om de snelweg te bereiken.
Zo gezegd, zo gedaan. Ik manoeuvreer behendig in haar kielzog, straatje links, straatje rechts, terwijl de ruitenwissers voor mijn neus zich een ongeluk zwaaien. "Ben ik mooi op tijd thuis om meteen te gaan kokkerellen en Niels straks naar voetbal te brengen" denk ik, terwijl ik in het donker de auto van de andere oma in het vizier houd en op veilige afstand volg. Dan draait ze opeens een onverhard bospad in. "Goh, dit is wel heel erg toeristisch" denk ik nog. De auto voor mij komt tot stilstand en de andere oma stapt kordaat uit. Ik voel een lachkriebel opkomen en laat mijn raampje zakken. "Nieuwe route Truus?" vraag ik lachend als ze op me af loopt. "Ik dacht dat het deze afslag was, maar dan is het zeker de volgende. We gaan draaien" antwoordt ze en klimt weer in haar auto. Na nog eens tien minuten rijden moet ik van baan wisselen en kijk over mijn rechterschouder. "Ja hoor, ik had het kunnen weten!". Daar zie ik, fier op de achterbank, de autostoel van James! Ik wil Sanne bellen, maar mijn Bluetooth staat uit. Dan maar langzaam rijden en bellen. Ik neem gas terug. Dan tik ik Sanne haar naam in terwijl ik mijn mobiel op mijn schoot hou en verlies tot overmaat van ramp al pielend de andere oma uit het oog. De ruitenwissers zwaaien vrolijk in cadans heen en weer, en ik word links en rechts ingehaald. "Oh mama, dat maakt niet uit hoor, je hoeft niet om te keren, rij maar door" klinkt er aan de andere kant van de lijn. Ik leg mijn telefoon weer weg, kijk naar de verlichte borden in de lucht en probeer te bedenken waar ik me op de route bevind.
Dan gaat mijn mobiel. "Waar ben je? rij je nog wel achter me, ik zie je niet meer!" De andere oma is me kwijt geraakt. Als ik vertel dat ik doodleuk nog met de kinderautostoel op weg naar Heerenveen ben komen we allebei niet meer bij van het lachen.
Eenmaal thuis is het 'roef roef' koken en Niels naar voetbaltraining brengen. Daarna nog even met lief bijpraten en dan Niels in de stromende regen weer ophalen.
Op het moment dat ik op de bank plof en mijn schoenen uitdoe krijg ik een Appje. Kuala Lumpur. "Wil je deze week nog even naar Lemmer gaan om de steigerman te instrueren, hij moet nl. weten waar de erfgrens is, vergeet niet een duimstok mee te nemen en ik verwacht ook wat post". "Yep!" App ik terug. Ik loop naar de keuken en schenk wat drinken voor mezelf in. Als ik op mijn dooie akkertje de kamer weer in loop dendert Lucinde de trap af. "Mama, de KRO gaat een programma maken over kinderen die ziek zijn geweest en wat de impact op hun leven is en daar hebben ze me voor gevraagd!! Oh ja, en ze komen donderdag met een cameraploeg om 12 uur voor een kennismaking!" "Enne, dat was ik nog vergeten, mijn fietsband is lek, red je dat nog voor vrijdag...?"
Nadat ik in haar enthousiasme heb gedeeld, schrijf ik de afspraak met de KRO op de kalender en draai mijn hoofd om naar de keukentafel. "Oh dat is waar ook!" Daar staat de doos met intakeformulieren van het Rode Kruis en de overdrachtsinstructies. Ik ben nl. sinds kort 'Coördinator Bijzondere Reizen'. Volgende week maar een gaatje zien te vinden om me in te lezen in de materie. Naast de doos ligt een geprint mailtje van de zorginstelling waar Niels werkt : "Beste mevrouw Gorter, bedankt dat u zich heeft aangemeld voor de klankbordgroep...." .
Dan gaat de telefoon. Mijn moeder. "Zeg Annet, wanneer gingen jullie nou ook alweer naar Rome?"
"Nu vrijdag mam, heel vroeg....."
Ik realiseer me dat ik nog maar een paar uur heb om te onthaasten.....
Annet
De wereld
lijkt zo niet van mij
de haat raakt
mij van binnen
waar gaan mijn kinderen
straks veilig zijn
zij moeten nog
beginnen
nu de wereld brandt
en wraakt
en beschaving
bakzeil haalt
klamp ik me vast
aan kleine dingen.
Annet
"Mama, wanneer gaan we meubels kijken?"
Niels staat naast me. Hij houdt de gekleurde folder, waarin ik met een grote pijl heb aangegeven welk appartement hij net toegewezen heeft gekregen, vlak voor mijn gezicht. "Het is mooi hè, mama, precies het appartement dat ik wilde. En ook fijn dat ik aan de voorkant zit en naar de treinen kan kijken, en waar denk je dat mijn televisie moet komen en mijn Play Station?"
Mijn zoon, van wie ik gewend ben dat hij alles in slow motion doet, struikelt nu over zijn woorden. Zijn leven krijgt vanaf 1 april 2016 een enorme wending, waarvan de impact nu nog niet te overzien is. Niet bij hem, en niet bij mij.
Hij gaat, met zorg op maat, op zichzelf wonen in een spiksplinternieuw appartement in Heerenveen. Het is spannend voor ons allebei. Spannend en (voor mij ook nog eens) doodeng.
Hij ontroert me met zijn logica: "Mama, dan mag ik eindelijk zelf weten hoe laat ik naar bed ga, toch?" Ik kijk hem aan en weet nu al dat ik hem vreselijk ga missen, ook al woont ie straks op nog geen tien minuten lopen van mijn huis. Al die kleine dingetjes die zo bij hem horen, die maken dat hij is wie hij is, zijn gewoontetjes, zijn loopje, zijn lego, ik vraag me af, kan ik er ooit zonder?
En hoewel hij al meer dan 26 jaar met mij vergroeid is, heb ik altijd geweten dat ook mijn meest kwetsbare kind eens zou moeten uitvliegen, hoe moeilijk dat voor mij ook is en ongeacht hoeveel beren ik nu al op de weg zie. Ook hij moet de kans krijgen zich buiten mijn gezichtsveld, en binnen zijn eigen kunnen, te ontplooien, nieuwe mensen te leren kennen en de buitenwereld te ervaren. Ik op mijn beurt krijg na jaren van intensieve zorg en begeleiding eindelijk wat meer bewegingsvrijheid. Iets waar ik de afgelopen jaren regelmatig over heb nagedacht en bij vlagen naar heb verlangd. Immers, ik ben ondertussen ook al 56.
Na eindeloos wachten op een locatie dichtbij mijn huis, en een organisatie aan wie ik met een gerust hart een stuk van de zorg durf toe te vertrouwen, heb ik na lang wikken en wegen en met trillende hand het formulier getekend.
De volgende dag gaan we samen meubels uitzoeken. Stoer wijst ie een loungebank aan en een tv kast. "Mama, hier is denk ik wel genoeg ruimte voor mijn DVD's en CD's".
Als we na een aantal grote aankopen weer in de auto zitten, stoot ik hem even aan.
"Mama vindt het ook spannend hoor..." en ik voel de tranen prikken achter mijn ogen.
Annet
En dan kijk je
naar de lijn
en besef je
dat de jaren
die het
allermooiste waren
niet voor eeuwig
kunnen zijn
neem je
afscheid van die tijd
als een korrel
op het strand
door de vingers
van je hand
bij het zingen
van het tij.
Annet
"Voel mama,
hoe dik
mijn haar is,
kijk eens
hoe mijn hals
geneest,
en zelfs waar
het kastje zat,
lijkt niets meer
te zijn geweest.
Ja op school
ging het ook goed
en ik moet weer werken straks...."
Moeder zijn van vlees en bloed,
is zwaar en mooi en meer dan dat.
Annet
Hoor het heimwee
in mijn hart
waar herinneringen
huizen
waar herkenbaarheid
mijn hand pakt
en geborgenheid
zacht fluistert
waar de tijd
mij nimmer inhaalt
waar ik blijf
zoals geboren
waar de bloesem
van 't verleden
geurt en bloeit
als nooit tevoren.
Annet
"Mama, wat gaan we dit jaar eigenlijk met kerst doen, qua eten...?"
Lucinde is de trap af komen sloffen en ploft in een stoel aan de keukentafel. Haar kousenvoeten belanden op de rand van de tafel en ze begint een mandarijn te pellen. "Vorig jaar was ik ziek en toen hebben we alles overgeslagen, weet je nog? Dus nu wil ik wel weer eens wat leuks doen met kerst!". "Ja, ik ook wel" valt Niels zijn zusje bij. "Oh wat zijn ze eensgezind opeens, dat belooft weer wat..." Ik leg mijn telefoon weg en wacht wat er komen gaat.
"Nou, als ik wat mag zeggen" Lucinde kijkt me triomfantelijk aan. "Ik zit zo te denken, we kunnen wel gaan gourmetten!" "Jaaa, dat vind ik een goed plan" glundert Niels aan de overkant van de tafel.
"Nou dat wordt hem echt niet hoor, dat trekt mijn maag niet, al dat vlees!" poog ik voorzichtig, doch met stemverheffing.. "Maar we gourmetten nooooooit!" toeteren twee monden mijn kant op. "Nee inderdaad, wat dacht je waarom niet?"verdedig ik mij. Ik zet me schrap. "Omdat jullie moeder er niet echt van houdt en ze dagen daarna nog last heeft van haar ingewanden".
"Nu moet je doorzetten", klinkt een klein stemmetje in mij. Ik moet even razendsnel denken. Dan heb ik een idee."Wat dachten jullie ervan als we nou eens iets heeeel anders gaan doen...." en om mijn woorden kracht bij te zetten roep ik "roffeltje!!!" en trommel met twee wijsvingers keihard op de tafel, naast de kousenvoeten.
"Sjonge jonge, nou dat zal me weer een plan wezen" moppert Lucinde en mikt haar mandarijnenschil in het gootsteenbakje. Niels blijft stil en wacht in spanning af. Immers, hij vindt alles lekker, hem kan niks gebeuren.
"Ik stel voor om een pannenkoekenbuffet te maken!" oreer ik. Ik hoor de hersenen van mijn bloedjes knarsen. "Vind ik ook goed!", Niels doorbreekt de stilte en is zichtbaar opgelucht. Lucinde schuift met haar kousenvoeten over de keukentafel en probeert haar mimiek in toom te houden. Ik proef stiekem al iets van een overwinning.
Lucinde trekt haar kousenvoeten langzaam van de tafel en zegt "maar dan doen we er ook exotische pannenkoeken bij! Daar weet ik namelijk alles van, ik heb natuurlijk bij het Pannenkoekschip gewerkt. Ik ken ze allemaal en ik kan ook bakken!" "Precies" zeg ik "We maken gewoon een lijstje met de bijzondere pannenkoeken en een week voor kerst geeft men aan welke ze willen en dan halen wij de ingrediënten in huis. En uiteraard voor de normale exemplaren met appel, banaan, kaas en spek enz zorg ik dat ik alles heb".
"Er is alleen 1 dingetje" zeg ik tenslotte wat onbeholpen. "Ik kan zelf geen pannenkoeken bakken, ik wil wel snipperen en opruimen, maar ik ben in mijn 'pannenkoek bak pogingen' nooit verder gekomen dan wat trieste deegkledders." Terwijl ik het zeg schiet mij opeens te binnen dat lief mij lang geleden heeft verteld dat hij ooit pannenkoekbakker is geweest bij een pannenkoekboerderij..... Dat opent perspectieven...
s Avonds App ik onze plannen voor de kerst enthousiast aan Sanne. Binnen 1 minuut komt haar reactie "Veuls te veul werk! Hebben wij nog wat te zeggen? Kunnen we niet half-half doen met kaasfondue?" De stemming in Heerenveen zakt weer enigszins in.
Die avond komt lief onverwacht aanwaaien. Als ik het idee aan hem voorleg, met name zijn rol erin zegt ie stoïcijns "Oh dat is niet zoveel werk. Misschien moet je alleen wat extra pitten regelen en pannen."
Dan rest mij nog de mater familias in te lichten, mijn moeder die sinds jaar en dag gewend is met kerst bij ons aan een copieus - zoveel gangen menu - aan te schuiven.
"Meid, wat een leuk idee, dat is weer eens wat anders, het gaat toch om de gezelligheid!"
Annet
